Ο ΝΙΤΣΕ ΓΙΑ ΤΟ ΑΡΓΟ ΔΙΑΒΑΣΜΑ

      Αρκετοί από μας περνάμε πολλή ώρα στο ίντερνετ, διαβάζοντας διάφορα, ωστόσο, διαβάζουμε τόσο γρήγορα και τόσο αφηρημένα που δε συγκρατούμε τίποτα. Τις περισσότερες φορές μάλιστα δε φτάνουμε ούτε ως το τέλος ενός κειμένου αλλά, μετά από μια γρήγορη ματιά, περνάμε σε κάτι άλλο. Εντάξει, αυτό δεν είναι τόσο φοβερό όταν πρόκειται για μια συνέντευξη της Μαντόνα ή μια κριτική της νέας ταινίας του Γούντι Άλεν, τι γίνεται όμως όταν διαβάζουμε ένα σοβαρό άρθρο ή, ακόμα περισσότερο, ένα βιβλίο γεμάτο νοήματα και ανοικτό σε ποικίλες ερμηνείες, ένα έργο όπως Το Μαγικό Βουνό, η Αντιγόνη ή η Ιλιάδα; Πόσο νόημα έχει να διαβάσουμε ένα τέτοιο έργο αν δεν το κάνουμε με την απαραίτητη εγρήγορση  και προσήλωση, αν δεν αφιερώσουμε χρόνο, προκειμένου να συλλάβουμε όσο το δυνατό περισσότερες πτυχές του έργου; Αντί για απάντηση, ας διαβάσουμε το παρακάτω απόσπασμα, που προέρχεται από τον πρόλογο στην "Αυγή" του Νίτσε, ο οποίος, πριν διαπρέψει στη φιλοσοφία, ήταν ήδη κορυφαίος φιλόλογος, αφού σε ηλικία μόλις 24 ετών κατέλαβε την έδρα της κλασικής φιλολογίας στο Πανεπιστήμιο της Βασιλείας. (πηγή: e-keimena.gr)

« [...] γιατί φιλολογία είναι εκείνη η σεβαστή τέχνη, η οποία προπαντός ένα απαιτεί από το λάτρη της, να παραμερίσει, να της δώσει πίστωση χρόνου, να γίνει σιωπηλή, να γίνει αργή - σαν μια τέχνη χρυσοχόου και τέχνη γνωριμίας της λέξης, η οποία οφείλει να αποπερατώσει μια ακέραια λεπτή, προσεκτική εργασία και δε κατορθώνει τίποτα, εάν δεν κατορθώνει τούτο lento. Όμως, ακριβώς για αυτό είναι αυτή σήμερα περισσότερο αναγκαία από κάθε άλλη φορά, ακριβώς με αυτόν τον τρόπο μας ελκύει και μας γοητεύει τόσο ισχυρά, μέσα σε μια εποχή της «εργασίας». Θέλω να ειπώ: της βιασύνης, της αναξιόπρεπης και κάθιδρης, της κατεπείγουσας εργασίας, που θέλει αμέσως να «τελειώνει», επίσης με κάθε παλιό και καινούργιο βιβλίο: αυτή η ίδια δεν τελειώνει τόσο εύκολα με κάποιο κάτι, διδάσκει να διαβάζουμε καλά, δηλαδή αργά, διεισδυτικά, με προφύλαξη και προσοχή, να διαβάζουμε με ανοιχτές πόρτες, με απαλά δάχτυλα και μάτια… »

  

Μετάφραση: Ελένη Λαδιά