Πέμπτη 25 Φεβρουαρίου 2016

ΘΑΥΜΑΣΤΕΣ ΣΥΜΠΤΩΣΕΙΣ

     Από τότε που δημοσίευσα τα "Επαγγέλματα Συγγραφέων", σκέφτομαι συχνά πόσους συγγραφείς και πόσα επαγγέλματα έχω αφήσει απέξω· δηλαδή, πραγματικά, πώς είναι δυνατό να έχω ξεχάσει τον Γιώργο Ιωάννου στους δασκάλους; Κι ακόμα, πώς είναι δυνατό να έχω ξεχάσει τους χημικούς - συγγραφείς, που περιλαμβάνουν έναν από τους πιο αγαπημένους μου λογοτέχνες, τον Ελίας Κανέτι, παρ' όλο που ποτέ δεν εργάστηκε ως χημικός, καθώς και τον Πρίμο Λέβι, ο οποίος έγραψε μια από τις πιο συνταρακτικές μαρτυρίες για το Ολοκαύτωμα, το βιβλίο "Εάν Αυτό Είναι Ο Άνθρωπος" (μτφρ. Χαρά Σαρλικιώτη, εκδόσεις Αγρά). Οι ομοιότητες των δύο αντρών, βέβαια, δεν σταματούν εδώ: και οι δύο ήταν Σεφαραδίτες Εβραίοι κι επίσης -πράγμα που κατά τη γνώμη μου έχει ιδιαίτερο ενδιαφέρον- ο Πρίμο Λέβι, ένας άνθρωπος που άντεξε το Άουσβιτς, έδωσε τέλος στη ζωή του μετά τον θάνατο της μητέρας του, ενώ ο Ελίας Κανέτι έδωσε τέλος στην εξιστόρηση της ζωής του, την περίφημη, τρίτομη αυτοβιογραφία του, όταν πέθανε η δική του μητέρα.
     Διαβάζοντας, ωστόσο, πριν λίγες μέρες μια συνέντευξη του Πρίμο Λέβι στον Φίλιπ Ροθ, οδηγήθηκα και σ' άλλες, θαυμαστές συμπτώσεις: όπως ο Πρίμο Λέβι εργάστηκε για πολλά χρόνια σ' ένα εργοστάσιο βερνικιών, το ίδιο έκανε άλλος ένας Ιταλός Εβραίος από την Τεργέστη, ο Ίταλο Σβέβο, ο συγγραφέας του έργου "Η Συνείδηση Του Ζήνωνα". Το εργοστάσιο στο οποίο εργαζόταν, ιδιοκτησίας του πεθερού του, προμήθευε το ναυτικό της Αυστρίας μ' ένα εξαιρετικό βερνίκι για την προστασία της καρίνας των πολεμικών πλοίων. Όταν η Τεργέστη πέρασε στο ιταλικό κράτος το 1918, το εργοστάσιο του Σβέβο άρχισε να προμηθεύει με το ίδιο βερνίκι το ιταλικό και το αγγλικό ναυτικό. Επειδή όμως ο Σβέβο δεν ήξερε αγγλικά, πήρε μαθήματα από τον Τζαίημς Τζόυς, ο οποίος τότε ζούσε στην Τεργέστη παραδίδοντας μαθήματα αγγλικών. Ο Τζόυς μάλιστα έγινε φίλος με τον Σβέβο και τον βοήθησε στη δημοσίευση του έργου του. Το περιζήτητο βερνίκι ονομαζόταν "Μοράβια", όπως κι ο γνωστός Ιταλός συγγραφέας Αλμπέρτο Μοράβια. Δεν πρόκειται όμως για μια τυχαία σύμπτωση· ο βιομήχανος από την Τεργέστη και  συγγραφέας από τη Ρώμη υιοθέτησαν το επίθετο μιας κοινής συγγενούς από την οικογένεια της μητέρας. Α! μα τι μικρός που' ναι ο κόσμος!

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου