Δευτέρα 1 Απριλίου 2013

ΤΟ ΤΑΞΙΔΙ ΤΟΥ ΙΑΣΟΝΑ ΡΕΜΒΗ


     Ο συγγραφέας του μυθιστορήματος «το ταξίδι του Ιάσονα Ρέμβη», το οποίο πρόσφατα επανακυκλοφόρησε από τις εκδόσεις Πόλις, ανταποκρίνεται στην εικόνα που έχω στο μυαλό μου για τους συγγραφείς: είναι σοβαρός, λέει πάντα ενδιαφέροντα πράγματα, ξέρει ένα σωρό ωραίες ιστορίες, πολλές φορές με πρωταγωνιστές άλλους συγγραφείς, τωρινούς ή περασμένους, και έχει διαβάσει πολλά, πάρα πολλά βιβλία. Και βέβαια, συχνάζει σε κλασικά μπαρ και πίνει ουίσκυ. Τα δύο τελευταία χαρακτηριστικά μπορεί να σας φαίνονται άσχετα, φανταστείτε όμως τον Joyce να πηγαίνει σε τρέντι μπαρ και να πίνει χρωματιστά κοκτέιλ. Όχι, όχι, με τίποτα. Τη μόνη υποχώρηση την κάνω για τον Hemingway κι αυτό γιατί έπινε mojito πολύ πριν γίνει της μόδας και μάλιστα στην Κούβα, οπότε συγχωρείται.
     Πέρα από τις εξυπνάδες τώρα, ο Χρήστος Αστερίου είναι πραγματικός συγγραφέας όχι λόγω προτιμήσεων στο αλκοόλ αλλά λόγω γραφής. Για να γίνω περισσότερο σαφής, συχνά έχω την εντύπωση ότι οι νέοι Έλληνες συγγραφείς έχουν μπερδέψει την ευκολία στο γράψιμο με το ταλέντο και γράφουν με μία προχειρότητα στην έκφραση, με έναν ναρκισσευόμενο, εξυπνακίστικο τρόπο που θυμίζει περισσότερο δημοσιογραφία παρά λογοτεχνία. Αντίθετα, σ’ αυτό το μυθιστόρημα, όπως και στα άλλα έργα του Αστερίου, απολαμβάνει κανείς τον άψογο χειρισμό της γλώσσας και την εγκεφαλικότητα της έκφρασης που αντικατοπτρίζει ακριβώς την εγκεφαλικότητα της πλοκής.
     Ας περάσουμε λοιπόν στην πλοκή: ο Ιάσονας Ρέμβης, πετυχημένος ζωγράφος που ζει στη Μελβούρνη της Αυστραλίας, συνειδητοποιεί μετά από ένα σοβαρό δυστύχημα ότι το έργο του δεν τον ικανοποιεί. Στην προσπάθειά του να επαναπροσδιοριστεί ως καλλιτέχνης, επιστρέφει στην πόλη που γεννήθηκε, την Αθήνα, για ν’ αναζητήσει τα ίχνη της μάνας του, η οποία πέθανε όταν ο ήρωας ήταν πέντε ετών, οπότε και μετανάστευσε με τον πατέρα του στη μακρινή Αυστραλία. Τα βήματά του τον φέρνουν ξανά στην παλιά του γειτονιά, την πολυπολιτισμική, ξεπεσμένη περιοχή του Άγιου Παντελεήμονα, που προσφέρεται ως σκηνικό συναρπαστικών ιστοριών, παλιών και καινούριων. Ο Ρέμβης καταφέρνει μάλιστα να βρει το πατρικό του, μια πολυκατοικία του ’50 στην οδό Μιχαήλ Βόδα, κι αποφασίζει να εγκατασταθεί εκεί και να γνωρίσει απ’ την αρχή μια πόλη που του είναι εντελώς ξένη.
     Ο αναγνώστης περιμένει ότι οι έρευνες του ήρωα για τη μητέρα του θ’ αρχίσουν σιγά σιγά ν’ αποδίδουν καρπούς και τελικά θ’ αποκαλυφθεί μια φοβερή ιστορία. Εδώ ακριβώς όμως, η πλοκή κάνει ένα γύρισμα και η αφήγηση βρίσκει απόλυτα το ρυθμό της, μιας και το ενδιαφέρον τόσο του ίδιου του εστέτ ζωγράφου όσο και του αναγνώστη μετατοπίζεται στην ένοικο του τρίτου ορόφου, μια γερασμένη σοπράνο που μετά από το θάνατο του παιδιού της εγκατέλειψε την καριέρα της. Ανάμεσα στους δύο καλλιτέχνες αναπτύσσεται μια φιλική σχέση που βοηθά τον Ρέμβη να δει την Αθήνα σαν μια μαγική σκηνή όπου όλα μπορούν να συμβούν. ‘Η να μη συμβούν. Το ρεαλιστικό μπλέκεται με το φανταστικό και βυθίζουν τον αναγνώστη σ’ ένα απολαυστικό διανοητικό παιχνίδι.
     Σ’ αυτό το σημείο, θέλω να κάνω μια επισήμανση ως μανιώδης αναγνώστρια αστυνομικών μυθιστορημάτων: τα στοιχεία που συνθέτουν την ιστορία του Ιάσονα Ρέμβη θα μπορούσαν ν’ αποτελέσουν την πρώτη ύλη για ένα πρώτης τάξεως νουάρ μυθιστόρημα: η αγάπη για το αστικό τοπίο, ένας ψυχρός, παρατηρητικός ήρωας, με τις εμμονές του και τις αδυναμίες του, μια μυστηριώδης γυναίκα, έστω και προχωρημένης ηλικίας, και ένα παρελθόν γεμάτο μυστικά, θα μπορούσαν, αξιοποιημένα αριστοτεχνικά από τον Αστερίου, να οδηγήσουν σε ένα μοναδικό νουάρ μυθιστόρημα. Μήπως να σκεφτεί κάτι τέτοιο στο μέλλον;

Υ.Γ.: Ας ακούσουμε και μια άρια από τους "αλιείς μαργαριταριών" του Bizet, που έχει σημαντικό ρόλο στο βιβλίο. Η συγκεκριμένη εκτέλεση βέβαια δεν είναι από τη Μαρίκα Ναβάρου αλλά από μια άλλη Ελληνίδα σοπράνο, τη Μαρία Κάλλας.


4 σχόλια:

  1. ωραίο κείμενο και πολύ σωστή και εύστοχη η παρατήρησή σου για την σύγχρονη ελληνική λογοτεχνία.
    Στηβ

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Σ' ευχαριστώ! Βέβαια, δεν αναφέρομαι στο σύνολο των σύγχρονων Ελλήνων λογοτεχνών αλλά είναι, κατά τη γνώμη μου, ένα αρκετά μεγάλο μέρος...Καληνύχτα!

      Διαγραφή
  2. "... μια μαγική σκηνή όπου όλα μπορούν να συμβούν. Ή να μη συμβούν".
    Στις τουριστικές μας βολτες στην Αθήνα λοιπόν!
    Καληνύχτα :)

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Ω μα ναι! Αφιερώνω κι εγώ στις βόλτες μας στην πόλη που, ακόμα και τώρα, κρύβει συναρπαστικά μυστικά και στιγμές ευτυχίας!

      Διαγραφή