Η ΜΑΝΙΑ ΜΕ ΤΟΝ ΑΡΤΩ

   Το 1997, η Johanna Fateman, ξεκινούσε ένα φάνζιν που είχε τη μορφή ενός ημερολογίου απευθυνόμενου στον αγαπημένο της καλλιτέχνη, τον Antonin Artaud. Στην εισαγωγή έγραφε τα εξής: "Αγαπητό Ημερολόγιο, σου γράφω γιατί το εξομολογητικό γράψιμο είναι ο πιο χαμηλότονος τρόπος που ταιριάζει στην ταπεινή θέση του οπαδού". Θα μπορούσαμε να πούμε ότι ο σχιζοφρενής, συφιλιδικός Αρτώ, ένα τρομερό παιδί των γαλλικών Γραμμάτων και Τεχνών, ήταν ένα παράδοξο είδωλο για ένα κορίτσι που είχε υπάρξει μέρος της φεμινιστικής πανκ σκηνής της Νέας Υόρκης. Ωστόσο, το απείθαρχο πνεύμα του Αρτώ έμοιαζε να την καταδιώκει, καθώς εργαζόταν για να δημιουργήσει ένα φάνζιν που κατέγραφε την τέχνη με πάνκ συμπεριφορά και να επινοήσει έναν τρόπο να είναι περιθωριακή και αρνήτρια της κουλτούρας, διατηρώντας παράλληλα την ενάργεια που είναι απαραίτητη για μια ξύπνια κριτική.  Η μορφή του ημερολογίου, της επέτρεπε να διερευνήσει και να δώσει μορφή σ' ένα πλέγμα από προσωπικές, πολιτικές και καλλιτεχνικές σκέψεις και πυροδοτούσε μια οργιώδη δραστηριότητα σε σχέση με το είδωλό της: διάβασε για τον Αρτώ και την τέχνη του, λογομάχησε έντονα με έναν από τους καθηγητές της, τον Donald Kuspit, για τον τρόπο με τον οποίο αντιμετώπιζε τον Αρτώ, παρακολούθησε διάφορες διαλέξεις για τον αγαπημένο καλλιτέχνη, με ομιλητές που περιλάμβαναν τον Ντεριντά και την Σόνταγκ, και προσπάθησε να παρακολουθήσει την ταινία του Ντράγερ "το Πάθος της Ζαν ντ' Αρκ", με πρωταγωνιστή τον Αρτώ, χωρίς να τα καταφέρει (ήταν sold out). Μετά απ' όλα αυτά όμως, η Fateman εγκατέλειψε το Artaud-mania για να αφοσιωθεί στη ζωγραφική, αλλά λίγους μήνες αργότερα, μια κριτική του Kuspit για τον Αρτώ ανανέωσε τον ζήλο της: άρχισε ξανά την έκδοση του φάνζιν, κολλώντας στην τελευταία σελίδα την κριτική του Kuspit και υπογραμμίζοντας τα πιο εξοργιστικά σημεία. Μετά την αποφοίτησή της από την Καλών Τεχνών (κι αφού πήρε Α από τον Kuspit, χάρη σε μία παρουσίασή της για τον Pollock που έσπαγε κόκαλα), η Fateman σταμάτησε να γράφει κι εγκατέλειψε τη ζωγραφική για τη μουσική, δημιουργώντας το συγκρότημα Le Tigre.

.
     Το ερώτημα βέβαια είναι, τι μας νοιάζει εμάς ένα φάνζιν που δημιουργήθηκε στη Νέα Υόρκη πριν από είκοσι περίπου χρόνια, από ένα παράξενο κορίτσι αφοσιωμένο στον Αρτώ ... Ωστόσο, πέρα από το ότι τα φάνζιν μ' αρέσουν πολύ και μάλιστα με συγκινούν κάπως, γιατί απαιτούν έναν ρομαντικό ενθουσιασμό, αυτό που με τράβηξε περισσότερο στο άρθρο που διάβασα στο www.theparisreview.org  για το Artaud- mania (και μ' έκανε να μεταφέρω σχεδόν αυτούσια κάποια κομμάτια του σ' αυτό εδώ το ποστ) ήταν η ιδέα πως μπορεί κανείς να διοχετεύσει τον θαυμασμό του για κάποιον απρόσιτο καλλιτέχνη ή συγγραφέα με τη δημιουργία ενός χώρου έκφρασης και γόνιμου διαλόγου μαζί του, κατευθύνοντας τις ανησυχίες και τις δραστηριότητές του με σκοπό την αυτοπραγμάτωση. Όπως γράφει η συγγραφέας Sara Marcus, "Αυτό που με εντυπωσίασε περισσότερο όταν τελικά διάβασα το Artaud -mania ήταν πως η Johanna έγραφε για την τέχνη σαν να συμμετείχε σ' έναν διάλογο που εκτεινόταν πέρα από τους συνομηλίκους της, καθώς στο φάνζιν απαντούσε στους καθηγητές της στην Καλών Τεχνών, σε νεκρούς καλλιτέχνες και διάσημους κριτικούς τέχνης". Θα μπορούσαμε να πούμε ότι, μέσα από το φάνζιν/ ημερολόγιο της, η Fateman προσέγγισε το απεγνωσμένο πάθος του Αρτώ για μια αληθινά ζωντανή τέχνη. Συμφωνείτε κι εσείς, αγαπητέ Antonin;