ΙΕΡΗ ΙΝΔΙΑ: ΕΝΝΙΑ ΖΩΕΣ, ΕΝΝΙΑ ΙΣΤΟΡΙΕΣ

          Ένα από τα πρώτα post στο bibliokult αναφερόταν στο "Ταξίδι στη Σκιά του Βυζαντίου" του Ουίλιαμ Νταλρίμπλ. Σ' εκείνο το βιβλίο, ο συγγραφέας προσπαθούσε να προσεγγίσει την ορθοδοξία αναζητώντας τα ίχνη της στη Μέση Ανατολή και συζητώντας με τους ανθρώπους που συναντούσε. Κατά παρόμοιο τρόπο, στο βιβλίο "Ιερή Ινδία: Εννιά Ζωές, Εννιά Ιστορίες" (εκδόσεις Μεταίχμιο) ο Νταλρίμπλ επιχειρεί να ανιχνεύσει την έννοια του ιερού στην Ινδία, καταλήγοντας ωστόσο σε κάτι άλλο· δε θα μπορούσε να γίνει διαφορετικά, δεδομένου ότι η ίδια η Ινδία διαφέρει πάρα πολύ από τη Μέση Ανατολή κι ακόμα επειδή αυτό το βιβλίο δεν αναφέρεται στον χριστιανισμό αλλά στον ινδουισμό, τον βουδισμό και το ισλάμ. Υπάρχει όμως κάτι ακόμα που κάνει τούτο το βιβλίο μοναδικό: το γεγονός ότι ο συγγραφέας/ ταξιδιώτης αποτραβιέται από το προσκήνιο, για να δώσει τη θέση του στα πρόσωπα που συναντά. Αν και στα προηγούμενα ταξιδιωτικά βιβλία του, καθώς και γενικότερα στην ταξιδιωτική λογοτεχνία, η προσωπικότητα του ίδιου του συγγραφέα, οι περιπέτειές του και οι εντυπώσεις του είναι στο επίκεντρο, σ' αυτό το βιβλίο, ο συγγραφέας, αφού παρέχει σε κάθε ιστορία το απαραίτητο θεωρητικό πλάίσιο, κάνει στην άκρη και αφήνει τον κάθε ήρωα να μιλήσει.

     Στην πρώτη ιστορία, μια ζαϊνίστρια μοναχή που απαρνήθηκε την ευκατάστατη οικογένειά της για να περιπλανιέται ξυπόλητη και πεινασμένη στους δρόμους της Ινδίας, εξηγεί την απόφασή της να κάνει "σαλεκχάνα", δηλαδή να παραιτηθεί σταδιακά από κάθε τροφή μέχρι να πεθάνει, με την ελπίδα να ξανασυναντήσει σε μια επόμενη ζωή την αγαπημένη της φίλη που έχει ήδη πεθάνει με τον ίδιο τρόπο. Το πρόσωπο της επόμενης ιστορίας είναι ο Χάρι Ντας, ένας παρίας που για δέκα μήνες το χρόνο εργάζεται ως δεσμοφύλακας, με βασικό καθήκον το να παραμείνει ζωντανός μέσα στις άγριες συνθήκες της φυλακής· για δυο μήνες όμως γίνεται χορευτής Δεϊγιάμ, μετατρέπεται δηλαδή στο θεό Βίσνου και δέχεται τις θεϊκές τιμές που του αποδίδουν οι βραχμάνοι της περιοχής. Σε μια άλλη ιστορία, ήρωας είναι ο Μοχάν Μπόπα, βάρδος και σαμάνος της περιοχής του Ρατζαστάν, ένας από τους τελευταίους κληρονομικούς ποιητές του έπους του Παμπούτζι, ο οποίος απήγγειλε από μνήμης τους 4.000 ιερούς στίχους του έπους, περίπου όπως έκανε κι ο Όμηρος... Στη συνέχεια, η Λαλ Πέρι, η "Κόκκινη Νεράιδα", μιλά για την προσφυγιά της από την Ινδία στο Ανατολικό Πακιστάν και μετά, με τη δημιουργία του Μπαγκλαντές, στο Μουλτάν του Πακιστάν, όπου έχει βρει καταφύγιο στο ιερό του Λαλ Σαχμπάζ Καλάντερ και προσπαθεί να ζήσει ως Σούφι σε μια ανδροκρατούμενη κοινότητα. Άλλος ένας ήρωας του βιβλίου είναι ο Θιβετιανός μοναχός Τασί Πασάνγκ, ο οποίος, όταν οι Κινέζοι κατέλαβαν το Θιβέτ, αποφάσισε να παραβιάσει τους όρκους του και να πάρει τα όπλα, για να καταλήξει, χρόνια μετά, στην εξορία, κοντά στον Δαλάι Λάμα, φτιάχνοντας λάβαρα προσευχής προκειμένου να εξιλεωθεί. Σε μια από τις τελευταίες ιστορίες, ο Σρικάντα Στπάθι, κατασκευαστής ειδώλων που - όπως πιστεύει ο ίδιος - γίνονται θεοί τη στιγμή της ολοκλήρωσής τους, στενοχωριέται που ο γιος του δε θα συνεχίσει τη μακραίωνη παράδοση της οικογένειας, μιας και προτιμά να σπουδάσει ηλεκτρονικούς υπολογιστές στο Μπάνγκαλορ.
     Κάθε ιστορία είναι πιο εξωφρενική και παράλληλα πιο ανθρώπινη από την προηγούμενη. Το κοινό τους στοιχείο είναι η τρυφερότητα και ο σεβασμός με τα οποία ο συγγραφέας αντιμετωπίζει τους συνομιλητές του. Με εργαλεία την ευφυία, τη διαύγεια και την εκφραστική δύναμη, κατορθώνει ν' αποφύγει τα στερεότυπα "της εξωτικής Ινδίας" και να περιγράψει μια χώρα στο μεταίχμιο της ισχυρής παράδοσης και της ραγδαίας οικονομικής ανάπτυξης. Λέει χαρακτηριστικά στην εισαγωγή του βιβλίου, απηχώντας τον Ηράκλειτο: "παρ' όλη την ανάπτυξη που σημειώθηκε, πολλά από τα θέματα για τα οποία αγωνιούν και συζητούν οι άγιοι άνθρωποί μου παραμένουν τα ίδια αιώνια διλήμματα που απασχόλησαν τους άγιους άνδρες της κλασικής Ινδίας χιλιάδες χρόνια πριν: η αναζήτηση της υλικής επιτυχίας και της άνεσης ενάντια στις απαιτήσεις της πνευματικής ζωής· ο δρόμος της ισορροπίας απέναντι στο θέλγητρο του ανοιχτού δρόμου· η προσωπική αφοσίωση ενάντια στη συμβατική ή δημόσια θρησκεία· ο αιώνιος πόλεμος καθήκοντος και επιθυμίας. Το νερό κυλάει, λίγο πιο γρήγορα σε σχέση με πριν, όμως ο μεγάλος ποταμός ρέει. Είναι εξίσου ρευστός και απρόβλεπτος στις διαθέσεις του όπως ήταν πάντα, όμως ρέει ανάμεσα σε οικείες όχθες".

Steve McCurry (πηγή: stevemccurry.com)