ΡΟΥΜΙ, Ο ΠΟΙΗΤΗΣ ΤΩΝ ΣΟΥΦΙ

     Σε μια από τις ιστορίες της Ιερής Ινδίας, εκείνη της "Κόκκινης Νεράιδας", ο Νταλρίμπλ κάνει λόγο για τους Σούφι. Αυτή η αποκρυφιστική όψη του Ισλάμ ασκεί ιδιαίτερη γοητεία, ακόμα και στον δυτικό κόσμο, παρά τη γενικότερη δαιμονοποίηση της μουσουλμανικής θρησκείας. Ίσως είναι οι παράξενες τελετουργίες τους που τραβούν το ενδιαφέρον, ίσως όμως είναι κάτι πιο ουσιαστικό. Όπως λέει στο βιβλίο ο δάσκαλος της "Κόκκινης Νεράιδας", ο Σαϊν Φακίρ, "σε τούτο τον κόσμο όλοι αμαρτάνουν. Οι  Σούφι το καταλάβαιναν πάντα αυτό. Καταλαβαίνουν την ανθρώπινη αδυναμία. Προσφέρουν συγχώρεση και ο κόσμος αγαπάει πάντα όποιον συγχωρεί".
     Ο ίδιος ο Νταλρίμπλ γράφει τα εξής για τον Σουφισμό: " Ο Σουφισμός, με τους αγίους και τα οράματά τους, τις θεραπείες και τα θαύματα, δίνει έμφαση στην ατομική αναζήτηση για άμεση γνώση περί του θεϊκού. [...] Όλες οι θρησκείες, υποστήριζαν οι Σούφι άγιοι, είναι απλώς διαφορετικές εκδηλώσεις της ίδιας θεϊκής αλήθειας. Η σημασία δεν ήταν το κενό τυπικό στο τζαμί ή στον ναό, αλλά να κατανοήσεις ότι η προσέγγιση του θεϊκού μπορεί να γίνει καλύτερα μέσω της καρδιάς του ανθρώπου - ότι όλοι έχουμε μέσα μας τον Παράδεισο, αρκεί να ξέρουμε πού να κοιτάξουμε. Οι Σούφι πίστευαν πως η αναζήτηση του Θεού μέσα μας και η φάνα - η πλήρης βύθιση στο απόλυτο - ελευθέρωναν τον αναζητητή από τους περιορισμούς της στενής ορθοδοξίας, επέτρεπαν στον πιστό να κοιτάξει πέρα από το γράμμα του νόμου προς τη μυστικιστική του έννοια".
     Γι' αυτή την ακούραστη αναζήτηση του θεϊκού μέχρι την πλήρη ταύτιση μαζί του γράφει στα ποιήματά του και ο Πέρσης Τζελαλαντίν Ρουμί, ιδρυτής του τάγματος των Περιστρεφόμενων Δερβίσηδων στο Ικόνιο και κορυφαίος Σουφι ποιητής. Όπως λέει και η Καδιώ Κολύμβα, η οποία έχει αποδώσει στα ελληνικά ποιήματα του Ρουμί ("Ο Αγαπημένος", Εκδόσεις Αρμός) "Όλη η ποίηση του Ρουμί δεν είναι παρά μια μεταξωτή κλωστή στα χέρια επιδέξιου υφαντή, που με τη δεξιοτεχνία μυστικών διαδικασιών, μεταρέπεται σε περίτεχνο περσικό χαλί". Στο εν λόγω βιβλίο, η Καδιώ Κολύμβα, κάνοντας μια εξαιρετική δουλειά, αποδίδει στη γλώσσα μας 90 από τα 1971 τετράστιχα (ρουμπαγιάτ) του Divan, του έργου που έγραψε ο Ρουμί κατά την πρώτη περίοδου του αποχωρισμού από τον αγαπημένο του σύντροφο Σαμς. Δύο απ' αυτά παραθέτω πιο κάτω.

Απόψε βαδίζουμε στη χώρα της αιωνιότητας.

Αυτή δεν είναι νύχτα,

είναι μια ατέλειωτη ένωση

του Εραστή με τον Αγαπημένο.

Το μυστικό που ψιθυρίζουμε 

ο ένας στον άλλον

δίνει στο παιδί του σύμπαντος

την πρώτη του ανάσα.

     Σύγχρονος του Τζελαλαντίν Ρουμί ήταν κι ένας άλλος Σούφι, ο Λαλ Σαχμπαζ Καλάντερ, ο οποίος όμως ανήκε στην κατηγορία των "ιερών σαλών" - αν μπορούμε να δανειστούμε αυτόν τον όρο από την ορθόδοξη χριστιανική παράδοση. Το ιερό του Καλάντερ, στο βόρειο Πακιστάν, είναι το μέρος όπου έχουν βρει καταφύγιο ο Σαϊν Φακίρ και η Λαλ Πέρι, από την οποία προέρχεται και η παρακάτω ιστορία, που καταγράφει ο Νταλρίμπ στο βιβλίο και μας βοηθά να πάρουμε μια ακόμα ιδέα για τον εκστατικά ποιητικό κόσμο αυτών των ιδιότυπων ασκητικών μορφών του Ισλάμ: "Μια μέρα ο Λαλ Σαχμπάζ περιπλανιόταν στην έρημο μαζί με τον φίλο του, τον Σεϊχη Μπάχα ουντ Ντιν Ζακαρίγια. Ήταν χειμώνας και κόντευε να βραδιάσει, οπότε άναψε φωτιά για να ζεσταθούν. Βρήκαν λίγα ξύλα αλλά ανακάλυψαν πως δεν είχαν προσάναμμα. Οπότε, ο Μπάχα ουντ Ντιν πρότεινε να μεταμορφωθεί ο Λαλ Σαχμπάζ σε γεράκι και να πάει να φέρει φωτιά από την Κόλαση. Εκείνος πέταξε, όμως γύρισε πίσω έπειτα από μια ώρα με άδεια τα χέρια. Δεν υπάρχει φωτιά στην Κόλαση, είπε. Όποιος πηγαίνει εκεί κουβαλάει τη δική του φωτιά και τον δικό του πόνο, από τούτο τον κόσμο".

η δυτική απεικόνηση ενός σούφι (πηγή: arttattler.com/archivewonderoftheage)