ΤΑ ΔΕΚΑ ΑΓΑΠΗΜΕΝΑ ΦΙΛΜ ΤΟΥ ΤΑΡΚΟΦΣΚΙ

     Πολλές φορές έχω γράψει για τον Ταρκόφσκι σ' αυτό το μπλογκ, χωρίς να είναι ο πιο αγαπημένος μου σκηνοθέτης (δεν ξέρω ποιος είναι ο πιο αγαπημένος μου σκηνοθέτης), χωρίς καν να έχω δει όλες του τις ταινίες. Είναι ωστόσο ο πιο ποιητικός, γι' αυτό ίσως βρίσκεται συχνά σ' ένα μπλογκ που αγαπά τη λογοτεχνία. Άλλωστε, αν έκανα μια λίστα  με τις αγαπημένες μου ταινίες, θα υπήρχε τουλάχιστον μια του Ταρκόφσκι κι αυτή θα ήταν "Τα Παιδικά Χρόνια Του Ιβάν"... Ποιες ήταν όμως οι αγαπημένες ταινίες του ίδιου του Ταρκόφσκι; Το 1972, ο σκηνοθέτης έδωσε στον Λεονίντ Κοζλόβ ένα χαρτί όπου είχε σημειώσει τις δέκα αγαπημένες του ταινίες και τα ονόματα των σκηνοθετών τους. Η λίστα δημοσιεύτηκε το 1992 στο ρώσικο περιοδικό Kinovedcheskie zapiski και αναδημοσιεύτηκε το 1993 στο περιοδικό Sight and Sound. Εμείς μπορούμε να τη βρούμε στο nostalghia.com:

1. Το Ημερολόγιο Ενός Εφημέριου, Ρομπέρ Μπρεσόν, 1951
2. Winter Light, Ίνγκμαρ Μπέργκμαν, 1963
3. Ναζαρέν, Λουίς Μπουνιουέλ, 1959
4. Άγριες Φράουλες, Ίνγκμαρ Μπέργκμαν, 1957
5. Τα Φώτα Της Πόλης, Τσάρλι Τσάπλιν, 1931
6. Ουγκέτσου Μονογκατάρι, Κένζι Μιζογκούτσι, 1953
7. Οι Επτά Σαμουράι, Ακίρα Κουροσάβα, 1954
8. Περσόνα, Ίνγκμαρ Μπέργκμαν, 1966
9. Μουσέτ, Ρομπέρ Μπρεσόν, 1967
10. Γυναίκα Στους Αμμόλοφους, Χιρόσι Τεσιγκαχάρα, 1964

     Μπορούμε να κάνουμε ένα σωρό παρατηρήσεις πάνω σ' αυτή τη λίστα. Πρώτα πρώτα, ότι μεταξύ του Ταρκόφσκι και του Μπέργκμαν υπήρχε αμοιβαία εκτίμηση, όπως φαίνεται από το γεγονός ότι τρεις ταινίες στη λίστα είναι του Μπέργκμαν κι από τη δήλωση του ίδιου του Μπέργκμαν ότι "ο μεγαλύτερος από όλους τους ομότεχνούς του είναι ο Ταρκόφσκι, γιατί κινείται με απίστευτη φυσικότητα στον κόσμο του ονείρου". Μετά τον Μπέργκμαν έρχεται ο Μπρεσόν, με δύο ταινίες, ανάμεσα τους και την κορυφαία της λίστας. Είναι μια επιλογή που δεν περίμενα· ο Μπρεσόν, αντιποιητικός και απογυμνωμένος εντελώς από κάθε συναίσθημα, μοιάζει το τελείως αντίθετο του Ταρκόφσκι. Φαίνεται ακόμα η αγάπη του Ταρκόφσκι για τον γιαπωνέζικο κινηματογράφο, που εκπροσωπείται από τρεις διαφορετικούς σκηνοθέτες. Την απουσία κάποιου Αμερικάνου σκηνοθέτη μάλλον την περιμέναμε, αν και "Τα Φώτα Της Πόλης" ήταν αμερικάνικη παραγωγή· ο σκηνοθέτης όμως ήταν Άγγλος και μάλιστα γνωστός για τις αριστερές πεποιθήσεις του, που τον έκαναν τελικά αντιπαθή στην Αμερική...